De Amerikaanse Rivierkreeft: een exoot

Als er dieren en planten in de natuur komen die er eerder niet waren zijn we vaak blij: een toename van de biodiversiteit. Soms zijn we niet zo blij met bepaalde planten en dieren. Bekende voorbeelden zijn de Japanse Duizendknoop en de Amerikaanse Vogelkers. Omdat de laatste niet uit te roeien was werd hij zelfs Bospest genoemd. We hebben dan te maken met invasieve exoten, planten en dieren die hier niet van nature voorkomen.

Op de site van het RVO (Rijksdienst voor ondernemend Nederland van het Ministerie van Economische Zaken) staat de volgende omschrijving van invasieve exoten:

“Een exoot is een plant, dier of ander organisme dat van nature niet in Nederland voorkomt.
Als een soort schadelijk is voor de natuur noemen we ze invasieve exoten.”


Een nieuwkomer die hier niet thuishoort maar zich wel heeft gevestigd is de Amerikaanse Rivierkreeft. Waarschijnlijk is deze soort kreeft in onze natuur gekomen door het ontsnappen uit aquaria of het dumpen in de natuur van mensen die hun aquarium niet langer wilden houden. Een andere mogelijkheid is het meekomen in ballastwater van schepen.


Sinds 3 augustus 2016 is er een Europees verbod op bezit, handel, kweek, transport en import van schadelijke exotische planten en dieren. Het gevolg van het plaatsen op deze lijst is dat de EU lidstaten, en dus ook Nederland, verplicht zijn maatregelen te nemen die kunnen voorkomen dat er te veel van deze soort kreeften komen.


De natuurlijke vijanden zijn grote vissen zoals snoeken en palingen en de grote vogelsoorten zoals reiger, fuut en aalscholver. Ook is waargenomen dat meerkoeten rivierkreeften eten. Ze komen het meest voor in stilstaand of langzaam stromend water. Dat zijn meestal sloten en grachten, maar soms ook vennetjes.



Gevlekte Amerikaanse rivierkreeft

Wat voedsel betreft: het zijn omnivoren, ze eten alles, zowel planten als dieren en maken het daardoor voor ander leven in het water lastig om te overleven. Een tweede probleem is dat ze graven. Daardoor richten ze schade aan in de oevers en kaden en maken ze het water troebel.


Uit onderzoek van Floron is echter gebleken dat het vooralsnog onduidelijk is onder welke omstandigheden aan watervegetaties onherstelbare schade zal worden toegebracht. Daarvoor zal verder onderzoek moeten worden gedaan.

Navraag bij het Waterschap Aa’s en Hunze of deze soort ook in het gebied van de Drentse Aa voorkomt leverde het volgende antwoord op:

“Sinds 2015 treft het waterschap Hunze en Aa’s tijdens bemonsteringen in de Drentsche Aa de Gevlekte Amerikaanse Rivierkreeft aan. Voor die tijd kwamen we deze soort wel tegen in andere deelgebieden maar nog niet in het stroomgebied van de Drentse Aa. De dichtheden zijn in de Drentse Aa zodanig laag dat er nog geen sprake is van overlast. Andere kreeftensoorten worden in de Drentse Aa (nog) niet aangetroffen.”

Gevangen in het Schipborgsche Diep tijdens zoeken naar waterdiertjes met leerlingen van een basisschool.

Tot slot, er is toch ook wel goed nieuws, tenminste als je kreeft een delicatesse vindt. Een oplossing voor de toekomst zou kunnen zijn: vangen en opeten!


actueel Anlooer Diep bever bos braakbal dieren Drentsche Aa duinen Duunsche Landen es hei heide heksensnot Hondsrug hunebed hunze ijstijd insect insecten kikker kunstmest kwelwater kymelsberg libel mieren mierenbroodje mol muis pad paddenstoel plant planten reiger samenwerking schapen schimmel sporen strubben verdroging vlinder vogel weilanden wind zand zoogdier

Naar het totaaloverzicht van achtergrondinformatie